Бүгін Алматыда қаржы саласының 700-ден астам маманын жинаған ауқымды форум өтті. Кәсіпкерлер, салықшылар және есепшілер бас қосқан шара 2026 жылы қолданысқа енгізілетін заң жобасын талқылады, деп хабарлайды QazNews.kz
Қазірдің өзінде көптеген компаниялар салықтан жалтару үшін түрлі айла әрекеттерге барып, табысын жасырады. Ал ол осы жаңа реформаларға нұқсан келтіретіні рас. Осы тұрғыдан қарағанда алдағы жылдан бастап кәсіпкерлердің шотына түсетін барлық ақша тексеріледі. Жаңашылдықтан қорықпай, әр кәсіп иесі ашық жұмыс істесе, оның мемлекетке тигізер көмегі көп, дейді ұйымдастырушылар.
Форумды «Қазақстан салықтары» қауымдастығы деп аталатын ұйым ұйымдастырып отыр. Басқосуға кәсіпкерлермен бірге мемлекеттік органдардың өкілдері, Мәжіліс депутаттары, салық саласының сарапшылары, бухгалтерлер, заңгерлер шақырылды. Ұйымдастырушы – әлеуметтік желіде миллионнан астам аудиториясы бар заңгер және салық кеңесшісі Екатерина Ким. Форумда Қазақстанның жетекші сарапшылары спикер ретінде сөз сөйледі. Respublica партиясының тең төрағасы, қаржыгер Максим Барышев, Есепшілер қауымдастығы атынан Анастасия Макова, аудитор Айжан Балакешова, сарапшылар Ульвия Қасымова, Айдар Масатбаев және салық қауіпсіздігі жөніндегі сарапшы Дмитрий Казанцев жаңа Салық кодексіне орай пікір білдірді.
Форумның мақсаты – мемлекет пен бизнес арасында ашық диалог орнату, сондай-ақ Қазақстандағы шағын және орта бизнестің құқықтық және салықтық сауаттылығын арттыру. Қатысушылар жаңа Салық реформасының негізгі тұстарын талқылап, әділетті, тиімді әрі ашық салық жүйесін қалыптастыру бойынша ортақ ұсыныстар әзірледі.
«Көптеген кәсіпкерлер үшін өте маңызды жаңалық — енді кассалық әдіс енгізіледі. Ал қазір кәсіпкерлер есептеу әдісімен жұмыс істейді. Олар осындай жаңа Салық кодексіндегі жаңашылдықтарға дайын болуы керек. Осы кезден айтып, түрлі әдістермен түсіндіру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Олар өздерінің бухгалтериясы мен салық есебін кассалық әдіске толық бейімдеуі тиіс. Егер қазірден дайын болмса, ертең салықты екі есе артық төлеуге мәжбүр болады»,- дейді салық кеңесшісі Екатерина Ким.
Форум екінші жыл қатарынан өткізіліп отыр. Өйткені ұйымдастырушылар бизнес пен билік арасындағы диалогтың маңыздылығын түсінеді. Қазір басты міндеттер — ШОБ-ты қолдау, түсіндірмелер беру және әрбір қазақстандыққа әсер ететін жаңа Салық кодексі бойынша ұсыныстар енгізу. Сондықтан ШОБ-ты көлеңкеге түсіретін немесе қызметін қысқартатын шаралар қабылданбағаны маңызды.
«Билікпен Диалог бар. Біздің көптеген ескертулеріміз естіліп, ескерілді. Мысалы, егер балалар үйірмелеріне салық салу қызмет түрі ретінде өзгерсе, онда бұл қызметтердің құны сөзсіз артады. Бұл өз кезегінде көптеген отбасылар мен балаларға әсер етеді. Бірақ біз уақытында назар аударып, осы сәтті айттық — ол түзетілді. Соған ұқсас мысалдар баршылық. Барлық депутаттар инновациялардың салдарын және олардың түпкі тұтынушыға қалай әсер ететінін түсінбейтінін атап өтемін. Өздеріңіз білетіндей, бірінші оқылымда депутаттардың 80 пайызға жуығы салық реформасы бойынша ұсыныстарға дауыс берді», дейді Екатерина Ким.
Сонымен қатар, жобаның соңғы оқылымында жеке тұлғалармен жұмыс істейтін бизнес әлі де SNR (арнайы салық режимі) қолдана алатындығы анықталды. Олар үшін ештеңе өзгермеген сияқты. Бірақ егер жалға берушілер мен жеткізушілер көбірек салық төлеп, бағаны көтерсе, онда қаржылық ауыртпалық, әрине, соңғы тұтынушыға дейін кәскердің иығына салмақ салады. Сонымен қатар, медициналық қызметтер мен банктік операцияларға ҚҚС салу туралы ұсыныс заңды сұрақтар туғызады.
«Жалпы, бизнес-қоғамдастықта көптеген сұрақтар бар. Ең бастысы, жүйенің іс жүзінде қалай жұмыс істейтіні түсініксіз, сондықтан мен әріптестерімді ШОБ өкілдеріне белсенді түрде түсініктеме беруге шақырамын. Біз заң шығарушыларға жеткізгіміз келетін тағы бір маңызды мәселе. Өкінішке қарай, салық реформасы тек қазынаға қосымша қаржы алу үшін басталды деген пікір бар. Шындығында, себеп басқа жерде-көлеңкелі экономикада және онымен күресте. Көлеңкелі экономика соңғы жылдары құлдыраудың орнына қарқын алуда, сондықтан реформалар қажет болды. Бірақ іс жүзінде жаңа шаралар, керісінше, ШОБ-ты қайтадан көлеңкеге түсуге, бөлшектеуге, қолма-қол ақша арқылы жұмыс істеуге итермелейді»,- деп санайды кәсіпкер.
Соңғы жылдары цифрлық, ақ төлемдер саласында байқалған барлық прогресті жоғалтқанымыз өкінішті болады. Олар қолданыстағы салықтарды төлеуден жалтаратындармен күресіп жатқан жоқ, бірақ салық ставкаларын қатаңдату және арттыру жүріп жатыр. Сондықтан біздің басты үндеуіміз -қазақстандық ШОБ-ты не қолдайтынын, не өлтірмейтінін ойлау. Біздің ойымызша, бұл, ең алдымен, бухгалтерді ұстап тұру, кеңесшілерге ақы төлеу қажет болмаған кезде салық салуды жеңілдету.
«Өздеріңіз білесіздер жаңа Салық кодексінің алғашқы парламенттік талқылауы өтті. Енді екінші талқылау қалды. Сосын Сенат, ары қарай президенттің қол қоюына кетеді. Кейбір баптар әлі де тыңғылықты қарап, дұрыстап өзгертуді қажет етіп тұр. Түрлі бағытты қамтып жатыр. Соның бірі- жеңілдетілген салық (упращенка- авт.) шегін белгілеуге қатысты болып отыр. Мысалы B2B бағытын қалдыру керек дегенді айтып жатырмыз. Сол сияқты Қосымша құн салығын 16 пайыз деп қалдыратын болды. Ол шешіліп қойған сияқты әсер қалдырады. Десе де біз мұны бірден емес біртіндеп көтеру керек деген позицияны ұсынып отырмыз. Бүгін осы және өзге де маңызды сұрақтар талқыланды» — дейді Respublica партиясының өкілі, кәсіпкер Максим Барышев.
Еске салсақ, 2024 жылы маусымда Астанада алғашқы ірі Салық форумын өткізілген болатын. Форумға 1000 адам офлайн және 2500 адам онлайн қатысты. Жаңа Салық кодексін алғаш сол жерде ауқымды талқылау болды. Сонымен қатар 2024 жылы Алматы, Шымкент, Талдықорған, Қонаев және Қарағанды қалаларында шағын және орта бизнеске арналған салық және жалпыға бірдей декларациялау бойынша оқыту тренингтері өткізілді.